Handelsregels IBR
Rundveebedrijven - met uitzondering van I2-bedrijven – kunnen enkel runderen aankopen op bedrijven met een gelijkwaardig of hoger statuut. Omgekeerd is de afvoer van dieren enkel mogelijk naar bedrijven met een gelijkwaardig of lager statuut. Voor I2-bedrijven gelden aparte regels: zij mogen alleen aankopen van een hoger statuut en enkel afvoeren naar een I2-afmestbedrijf of naar het slachthuis. Om te verhinderen dat aangekochte runderen IBR op het bedrijf binnenbrengen, is het cruciaal om bij elk rund (ongeacht de leeftijd) bloedonderzoeken te laten uitvoeren tijdens de afzonderingsperiode.
NATIONALE HANDEL
Afhankelijk van het statuut van het aankopende beslag worden de volgende onderzoeken uitgevoerd:
Beweging naar → Beweging van ↓ |
IBR-BESMET | IBR gE NEGATIEF | IBR-VRIJ |
IBR-BESMET | NIET TOEGELATEN | NIET TOEGELATEN | NIET TOEGELATEN |
IBR gE NEGATIEF | NIET TOEGELATEN | 2x bloedonderzoek IBR volgens vaccinatietoestand |
Verkooponderzoek + 2x bloedonderzoek IBR volgens vaccinatietoestand |
IBR-VRIJ | NIET TOEGELATEN | 2x bloedonderzoek IBR volgens vaccinatietoestand |
2x bloedonderzoek IBR volgens vaccinatietoestand |
Serologisch onderzoek
Aan de hand van bloedonderzoeken kunnen runderen serologisch onderzocht worden op aanwezigheid van antistoffen tegen IBR. Bij elke aankoop zijn er twee bloednames verplicht:
- het eerste onderzoek gebeurt op monsters die binnen de 5 dagen na de aankomstdatum genomen worden.
- voor het tweede onderzoek zijn er 2 mogelijkheden:
- ofwel gebeurt dit onderzoek (op IBR gB) op monsters genomen vanaf dag 18 na aankomst
- ofwel gebeurt dit onderzoek (op IBR gE) op monsters genomen tussen 28 tot 50 dagen na aankomst
Beide onderzoeken zijn nodig omdat een dier tijdens de passage besmet kan raken en omdat het enkele weken kan duren vooraleer een dier aantoonbare antistoffen heeft opgebouwd.
Omdat IBR gB-antistoffen vroeger zichtbaar zijn in een test, kan deze monstername al vanaf dag 18 na aankomst van een dier op jouw beslag. Let wel: als het resultaat van dit IBR gB-onderzoek ongunstig is, dient er alsnog een IBR gE-onderzoek uitgevoerd te worden op nieuwe monsters die ten vroegste 28 dagen na aankomst van het dier op jouw beslag genomen worden.
Gelieve duidelijk aan te duiden op het analyseaanvraagformulier welk onderzoek je wil dat het labo uitvoert.
Belangrijk
- Hou het rund in afzondering in afwachting van de onderzoeksresultaten. Voeg het aangekochte dier pas toe aan de andere runderen van het beslag als alle onderzoeksresultaten bekend en gunstig zijn.
- Om de kwaliteit van de bloedmonsters te garanderen, is het belangrijk om ze binnen de 7 dagen na afname aan het laboratorium af te leveren.
- Voor IBR geldt de koopvernietiging.
Aankoop tussen 2 rundveebeslagen met een 1-op-1 relatie
Sedert de wetgeving van 20 februari 2023 is het mogelijk dat 2 rundveebeslagen een 1-op-1 relatie aanvragen. Het voordeel hiervan is dat je bij verhandeling van dieren tussen beide beslagen maar 1 aankooponderzoek in het kader van IBR moet uitvoeren. Wat zijn de voorwaarden en aandachtspunten waar je best rekening mee houdt vooraleer je je aanvraag hiervoor bij DGZ indient?
Voorwaarden om in aanmerking te komen voor een 1-op-1 relatie
- Een 1-op-1 relatie kan enkel aangevraagd worden tussen 2 runderbeslagen met éénzelfde IBR statuut;
- Alle serologische onderzoeken en vaccinaties, uitgevoerd in het kader van het behoud of het verwerven van een hoger IBR-statuut, dienen synchroon uitgevoerd te worden op beide beslagen;
- Elk transport van runderen tussen beide beslagen gebeurt rechtstreeks, en wordt uitsluitend uitgevoerd door één van de exploitanten van betrokken beslagen zonder contact met runderen van andere beslagen.
Wat is het voordeel van een 1-op-1 relatie?
Voor elk rund dat toegevoegd wordt aan een van beide beslagen dient er steeds een bloedstaal genomen te worden met het oog op een serologisch onderzoek, maximum 5 dagen na het aanvoeren van het dier op het beslag. Je hoeft dus maar 1 aankooponderzoek in plaats van 2 uit te voeren. Let wel: koop je runderen aan van een derde beslag (dus buiten jouw 1-op-1 relatie), dan zijn wel nog steeds 2 aankooponderzoeken nodig.
Wat zijn aandachtspunten bij een 1-op-1 relatie?
Hou zeker rekening met deze punten vooraleer je ervoor kiest je aanvraag voor een 1-op-1 relatie in te dienen.
- Indien één van beide beslagen opgeschort of geblokkeerd wordt, of onderhevig is aan een IBR-statuutverlaging, wordt deze maatregel automatisch toegepast op het andere beslag;
- Indien één van beide beslagen tot haard wordt verklaard, zijn de maatregelen die daar moeten genomen worden ook van toepassing op het andere beslag.
1-op-1 relatie aanvragen
De aanvraag voor een 1-op-1 relatie dient schriftelijk te gebeuren door gebruik te maken van het aanvraagformulier ( download pdf via knop hieronder).
INTERNATIONALE HANDEL
In 2014 verkreeg België voor zijn IBR-bestrijdingsprogramma van de Europese Commissie de artikel-9 status. Dat betekent dat ons land aanvullende garanties rond IBR kan vragen voor runderen die vanuit andere lidstaten of gebieden met een lagere status worden binnengebracht.
De uiteindelijke doelstelling van het bestrijdingsprogramma is om IBR helemaal uit te roeien. Van zodra ons land de ziektevrije of artikel-10-status bereikt, moet het geen aanvullende garanties meer leveren om dieren binnen de EU te kunnen verhandelen naar andere lidstaten of regio’s met een artikel-10 status. Het nieuwe KB bevat de nodige maatregelen om deze ziektevrije status te kunnen bereiken.
Meer informatie over het handelsverkeer van runderen van en naar lidstaten of regio's met de artikel 9- of artikel 10-status vind je op de website van het FAVV (klik op “Omzendbrief” en ga naar deze over aanvullende voorwaarden voor het handelsverkeer van runderen van 2015).
Impact nieuwe regels intracommunautair handelsverkeer runderen op het vlak van IBR
In het kader van de Europese dierengezondheidswet (“Animal Health Law”) gingen op 1 december 2021 de nieuwe regels betreffende het intracommunautair handelsverkeer van runderen van kracht. Uit de FAVV-nieuwsbrieven over dit onderwerp vatten we samen wat belangrijk is op het vlak van IBR en handel.
De impact van de nieuwe regels rond het handelsverkeer van dieren naar andere lidstaten, zoals die vastgelegd zijn in de Europese Dierengezondheidswet, is het grootst met betrekking tot IBR.
Handel vanuit België naar lidstaten met een goedgekeurd IBR-bestrijdingsprogramma *
- Runderen bestemd voor de slacht
Geen voorafgaande voorwaarden wat betreft IBR
- Runderen niet bestemd voor de slacht
De voorwaarden hangen af van het statuut van de inrichting van oorsprong.
-
- De inrichting van oorsprong heeft een IBR-VRIJ statuut (I4-6 of I4-5):
- Geen voorafgaande voorwaarden wat betreft IBR.
- Let wel: de runderen van IBR-vrije bedrijven mogen geen contact hebben gehad met runderen met een lagere gezondheidsstatus.
- De inrichting van oorsprong heeft een IBR gE negatief (bedrijven in transitie of met vaccinatie; I3-6, I3-5) of IBR-besmet (I2) statuut:
- De dieren zijn gedurende ten minste 30 dagen voor vertrek in een erkende quarantaine-inrichting gehouden;
- De dieren zijn ook getest met een negatief serologisch resultaat voor antilichamen tegen volledig BoHV-1;
- De test is uitgevoerd op een monster dat minstens 21 dagen na het begin van de quarantaine genomen werd.
- De inrichting van oorsprong heeft een IBR-VRIJ statuut (I4-6 of I4-5):
Praktische regeling in geval van passage via een verzamelcentrum (markt)
Ter herinnering: de passage via een verzamelcentrum (markt) kan leiden tot het verlies van een hoger statuut van een rund. In een verzamelcentrum krijgen namelijk alle dieren die er aanwezig zijn het statuut van het dier met het laagste statuut.
Dit betekent dat, als IBR-vrije dieren op eenzelfde plaats worden samengebracht met niet IBR-vrije dieren, al deze dieren niet gecertificeerd kunnen worden voor het intracommunautaire handelsverkeer van fok- en gebruiksrunderen naar andere lidstaten met een goedgekeurd bestrijdingsprogramma. De handelaars en de organisatoren van erkende verzamelingen zullen dus steeds een keuze moeten maken wat betreft de veehandel en het doel. Als bv. certificatie van runderen naar lidstaten met een goedgekeurd programma het doel is, dient de verzameling zich te beperken tot deelname van runderen afkomstig van een bedrijven met een IBR-vrij statuut.
Handel vanuit België naar lidstaten zonder goedgekeurd IBR-bestrijdingsprogramma *
Bovenstaande regels zijn niet van toepassing voor handelsverkeer vanuit België naar lidstaten zonder goedgekeurd IBR-bestrijdingsprogramma.
* De lidstaten met een goedgekeurd IBR-bestrijdingsprogramma zijn: België, Frankrijk (belangrijke bestemming voor België), Luxemburg, Tsjechië, Venezia Giulia (regio in Italië) en Trento ( provincie in Italië).
LEES MEER:
De volledige nieuwsbrieven van het FAVV kun je lezen via deze linken: