Biestmanagement bij rundvee
Een kalf wordt geboren zonder antistoffen en is dus uiterst kwetsbaar. De opname van biest van hoge kwaliteit direct na de geboorte helpt heel wat gezondheidsproblemen te voorkomen. Maar hoe pak je je biestmanagement het beste aan?
Een kalf wordt geboren zonder antistoffen en is dus uiterst kwetsbaar. De opname van biest van hoge kwaliteit direct na de geboorte helpt heel wat gezondheidsproblemen te voorkomen.
De eerste 24 uur na de geboorte zijn cruciaal: alleen dan zijn kalveren in staat de antistoffen uit de biest goed op te nemen.
Een goed biestmanagement is van belang voor de gezondheid van zowel het dier als het bedrijf. Een goede start zal namelijk veel problemen achteraf voorkomen.
- Geef bij voorkeur biest van de eerste melkbeurt van de eigen moeder. Deze bevat de hoogste concentratie aan antistoffen en krijgt dus de voorkeur.
- Melk de koe volledig leeg bij de eerste melkbeurt (minstens vier liter). Doe dit zo snel mogelijk na het afkalven en werk hygiënisch.
- Meet de kwaliteit van de biest met een colostrometer of met een refractometer. Houd enkel biest met een waarde van minstens 24% brix aan.
- Heeft de biest een slechte kwaliteit of zijn er bepaalde infecties (zoals paratbc) aanwezig bij het moederdier, dan is het aangeraden om over te schakelen op diepvriesbiest of – als deze niet voorradig is – op biest van de biestbank.
- Als je zeker wil zijn dat je biest vrij is van ziektekiemen, pasteuriseer deze dan.
- Verpak de overige biest in zakken, waarop je een etiket kleeft met het ID-nummer van het moederdier en eventueel het resultaat van de biestmeting.
- Bewaar de biest in de koelkast of diepvriezer.
- Verstrek de biest volgens de 4 V’s:
- Vers: melk het moederdier kort na het kalven.
- Vlug: geef het kalf snel na de geboorte de eerste biest (2 liter binnen de eerste 2 uur).
- Veel: zorg dat het kalf 4 liter biest binnen heeft in de eerste 12 uur.
- Vaak: verdeel die 4 liter over verschillende porties en biedt het kalf regelmatig biest (op lichaamstemperatuur) aan.
- Reinig en ontsmet grondig elke fles, speen of sonde na elk gebruik. Melkresten die achterblijven op het materiaal zijn een broeihaard van bacteriën en insecten, en trekken ongedierte aan. Niet-gebruikte spenen kan je in de diepvries bewaren.
- Maak enkel gebruik van een sonde om de biest op te gieten als het kalf weigert te drinken.
- Zorg voor een tijdige vaccinatie en optimale voeding van de droogstaande koeien om de biestkwaliteit te verbeteren.
- Evalueer regelmatig het biestbeleid op je bedrijf door serumstalen van kalveren van maximaal drie dagen oud te laten onderzoeken. Dit kan met de biestcheck, een labotest waarmee op een uiterst adequate manier de opname van antistoffen uit de biest wordt geëvalueerd bij kalveren via een serummonstername. De biestcheck omvat een elektroforese en een totaal-eiwitbepaling en wordt als pakket aangeboden. Je kan deze test terugvinden op het formulier Onderzoek herkauwers, onder de rubriek biochemiepakketten (zie aanvraagformulieren laboratoriumonderzoek).
In onze praktische handleiding Focus op biestbeleid vind je nog meer informatie en tips.
DGZ verdeelt hoogwaardige biest van ECI
Sinds 2015 fungeert DGZ voor het Vlaamse landsgedeelte als verdeelpunt voor hoogwaardige biest van ECI (voluit European Colostrum Industry). ECI is een filiaal is van de CER-groep en is gevestigd in Aye (provincie Luxemburg). Het bedrijf produceert rundercolostrum (biest) onder strikte kwaliteitscontroleprocedures volgens de HACCP-principes, met een volledige traceerbaarheid van het product. Het labo van de CER-groep is door het FAVV erkend als nationaal referentielaboratorium voor welbepaalde biochemische onderzoeken.
De grondstof die gebruikt wordt voor de productie van de biest wordt aangevoerd zowel uit melkveebedrijven in Vlaanderen (via MCC-Vlaanderen) en Wallonië, als uit IBR-vrij gecertificeerde melkveebedrijven in Frankrijk. Het afgeleverde product is paratbc-vrij gecertificeerd en vrij van IBR-antistoffen.
Welke biestproducten zijn beschikbaar?
- Biest ingevroren, fles 1 liter – IBR negatief (ECI)
- Biest gevriesdroogd, zakje 200 gram – IBR negatief (ECI)
Voor bijkomende gegevens over deze producten verwijzen we je graag door naar de website van ECI: https://www.eci-colostrum.be.
Hoe kun je deze producten bestellen?
Veehouders en dierenartsen kunnen deze producten bestellen via Veeportaal (handleidingen Veeportaal vind je op onze website: voor rundveehouders: Handleidingen Veeportaal rundvee | DGZ en voor rundveedierenartsen: Handleidingen Veeportaal dierenartsen | DGZ) of per e-mail naar helpdesk@dgz.be.
Hoe worden de producten afgeleverd?
- De bestelde colostrumproducten kunnen door zowel veehouder als dierenarts afgehaald worden aan de loketten van de DGZ-sites in Torhout en Lier.
- De gevriesdroogde vorm (zakjes van 200 gram) besteld door de dierenarts via Veeportaal wordt altijd via de bestaande koerierdienst bij de dierenarts afgeleverd. Leveringen voor veehouders kunnen enkel afgehaald worden aan het loket.
- Facturatie gebeurt naar degene die de bestelling heeft geplaatst via een factuur van ECI.
Aansprakelijkheid
DGZ is enkel verantwoordelijk voor de verdeling van de producten, niet voor de intrinsieke kwaliteit en inhoud van de geleverde producten. ECI blijft te allen tijde deze laatste verantwoordelijkheid dragen.