Criteria ter verantwoording gebruik kritieke antibiotica vanaf 1 september ook voor niet-voedselproducerende dieren

Deze verplichting voor verantwoording bestond al voor het gebruik van kritieke antibiotica bij voedselproducerende dieren. Vanaf september geldt ze dus ook voor niet-voedselproducerende dieren zoals gezelschapsdieren en paarden.

Laboratoria die een antibiogram mogen uitvoeren

Volgens het koninklijk besluit van 21 juli 2016 mogen alleen laboratoria die aan bepaalde voorwaarden voldoen een antibiogram uitvoeren.

Het antibiogram moet worden uitgevoerd door een laboratorium dat een algemene kwaliteitsnorm heeft behaald voor:

• het uitvoeren van testen (waaronder een interlaboratorium ringtest) of;
• voor de staalname voor bacteriologisch onderzoek en de isolatie van bacteriën of;
• voor het uitvoeren van gevoeligheidstesten voor antibiotica, waarvan minstens één test werd geaccrediteerd (door BELAC of een gelijkaardige instelling).

Het DGZ Labo voldoet aan de voorwaarden volgens het koninklijk besluit van 21 juli 2016 om antibiogrammen uit te voeren.

De interlaboratoriumtesten moeten zijn uitgevoerd in overeenstemming met de ISO-norm 17043.

Als algemene kwaliteitsnorm voor de laboratoria worden ISO 17025 (diergeneeskundige norm) en ISO 15189 (menselijke norm) aanvaard.

Sinds 1 augustus 2006 is BELAC de enige Belgische accreditatie-instantie. Ze valt onder de verantwoordelijkheid van de FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie.

Je kunt geaccrediteerde laboratoria opzoeken via de website van de FOD Economie, met de zoektermen ’microbiological – animal fluids & tissues’.

Buitenlandse laboratoria moeten volgens dezelfde normen zijn geaccrediteerd door hun nationale accreditatie-instantie.

Vraag als dierenarts aan het laboratorium waar je mee werkt, of het aan bovenstaande voorwaarden voldoet. Als dierenarts ben je er immers voor verantwoordelijk dat je een beroep doet op een laboratorium met de juiste accreditering.

Verantwoording van de keuze voor een kritiek belangrijk antibioticum

In de volgende gevallen moet de dierenarts de keuze voor kritiek belangrijke antibiotica schriftelijk motiveren. Deze motivering moet gebaseerd zijn op actuele wetenschappelijke gegevens over de antibioticaresistentie van de bacteriestam die vermoedelijk de infectie veroorzaakt, die aangeven dat alleen kritisch belangrijke antibiotica werkzaam zijn, wanneer:

• de bacteriestam niet kan worden geïsoleerd of;
• er geen antibiogram beschikbaar is voor de geïdentificeerde bacteriestam of;
• het onmogelijk is om stalen te nemen of;
• als het antibiogram alleen werkzame stoffen aantoont die farmacokinetisch of farmacodynamisch (PK/PD) niet geschikt zijn voor de behandeling.

Deze schriftelijke motivatie en alle onderzoeksresultaten die de behandeling verantwoorden, moeten minstens vijf jaar worden bijgehouden op het administratief adres van het geneesmiddelendepot en moeten kunnen worden voorgelegd bij inspectie.

>> Meer informatie

Regelgeving voor het gebruik van antibiotica bij dieren