Vanaf 1 november 2024: verplicht aankooponderzoek IBR op I2-afmest beslagen

Niet-conventionele bedrijven & IBR?

In de IBR-wetgeving van 18 april 2024 is het statuutbeheer voor de zogenaamde “niet-conventionele bedrijven IBR” (afmestbeslagen rund, vleeskalverbedrijven en handelaarstallen) opgenomen. Dit zijn inrichtingen met een apart regime inzake IBR omwille van hun specifieke bedrijfsvoering (handel en afmest). Om een IBR-vrije status voor België te behalen, maar vooral verdere virusverspreiding te voorkomen, dienen ook deze bedrijven op termijn een hoger statuut (IBR gE NEG en IBR-VRIJ) te behalen.

Fase 1 vanaf 1 november 2024: aankooponderzoek op afmestbeslagen rund

Op dit moment kent Vlaanderen een 200-tal afmestbeslagen ( IBR beslagstatuut I2-8). Volgens de definitie zijn dit “…beslagen, andere dan een vleeskalverhouderij, waar runderen maximaal 24 maanden aanwezig zijn enkel en alleen met het oog op hun vetmesting…”. Op deze bedrijven is het IBR-virus vandaag nog aanwezig. Om hier verandering in te brengen worden vanaf 1 november 2024 volgende maatregelen van kracht:

• IBR-dragers kunnen niet meer toegevoegd worden,
• runderen aangevoerd op een I2-afmest bedrijf moeten geïsoleerd worden en binnen de 5 dagen na aankomst moet de bedrijfsdierenarts bloed nemen bij deze dieren voor onderzoek op IBR-antistoffen (IBR gE of IBR gB naargelang de vaccinatiestatus van het rund),
• enkel bij een gunstige uitslag kan het rund of lot runderen toegevoegd worden tot het afmestbeslag,
• alle aangevoerde runderen dienen binnen de 24 maand na opzet rechtstreeks afgevoerd te zijn naar het slachthuis,
• voor reeds aanwezige runderen wordt voor het moment van afvoer gerekend vanaf de datum van de publicatie van het Koninklijk Besluit, met 18 april 2026 als uiterlijke datum,
• de verplichting tot primo-vaccinatie blijft behouden, evenals het verbod op weidebeloop en het principe dat het aantal geboortes enkel in uitzonderlijke gevallen kan.

Opgelet: bedrijven die het bloedonderzoek niet tijdig uitvoeren worden na een herinnering opgeschort; als ze na langere tijd nog steeds niet in orde zijn, wordt het I1-statuut toegekend. Het FAVV volgt deze bedrijven “in overtreding” verder op. Opgeschorte bedrijven of bedrijven in overtreding mogen niet aankopen.

Nog enkele praktische tips

• Alles begint met een veilige aankoop en vervoer.
• De huidige IBR-wetgeving bepaalt dat de nieuwe dieren moeten worden geïsoleerd en beschrijft de isolatie als: “gebeurt in gebouwen of bedrijfsruimten die volledig gescheiden zijn van andere gebouwen of bedrijfsruimten op de inrichting. De runderen zijn op zodanige wijze afgezonderd dat er geen direct contact mogelijk is met andere runderen op de inrichting, noch met dieren van naburige inrichtingen.”
• Verwittig binnen de 2 werkdagen volgend op de aankomst je bedrijfsdierenarts, waarna deze drie dagen de tijd heeft om een bloedname uit te voeren, dus uiterlijk 5 dagen na aankomst.
• Het is sterk aanbevolen om de bloedname uit te voeren vóór de verplichte vaccinatie. Op niet gevaccineerde runderen kan een IBR gB test uitgevoerd worden, om zo ook bepaalde aspecifieke reacties uit te sluiten.
• Enkel bij een gunstig aankooponderzoek kunnen de runderen worden toegevoegd tot het beslag, en mogen ze uit isolatie worden gehaald.
• Als uit het aankooponderzoek blijkt dat 1 rund niet-negatief is, wordt het volledige lot aangevoerde runderen beschouwd als ‘verdacht geïnfecteerd’. In dit geval blijft het volledige lot in isolatie en zal DGZ de veehouder contacteren in verband met de te nemen stappen. DGZ kan ook een verhoogd risico toekennen aan de bedrijven van afkomst en een epidemiologisch onderzoek uitvoeren.