Jaarlijkse risico-enquête op Vlaamse varkensbedrijven: de eerste inzichten
Een goede bioveiligheid is onmisbaar voor Belgische varkensbedrijven om ze te beschermen tegen de insleep van Afrikaanse varkenspest en andere ziekten, en helpt ook in de strijd tegen antibioticaresistentie. Sinds 1 juni 2021 is elke verantwoordelijke van een varkensbedrijf verplicht om jaarlijks de bioveiligheid in kaart te brengen, aan de hand van een risico-enquête over de insleep van aangifteplichtige varkensziekten die de bedrijfsdierenarts uitvoert. Dit nieuwsitem biedt inzichten in de risico-enquêtes uitgevoerd op Vlaamse varkensbedrijven.
Risico-analyse brengt bioveiligheid in beeld
De beste manier om de bioveiligheid op jouw varkensbedrijf te blijven verbeteren begint met een grondige analyse van de risico’s aan de hand van de enquête. In de periode tussen 1 januari 2023 en 1 maart 2024 werden in Vlaanderen maar liefst 3.594 risico-enquêtes uitgevoerd.
Elk commercieel varkensbedrijf is verplicht om jaarlijks een passende risico-enquête uit te voeren, met een interval van minimaal 10 maanden en maximaal 14 maanden tussen 2 opeenvolgende enquêtes. Voor varkensbedrijven zijn er 3 verschillende risico-enquêtes die kunnen worden uitgevoerd naargelang de capaciteit van het bedrijf:
- Indien het bedrijf meer dan 3 varkens heeft, is de risico-enquête gebaseerd op de Biocheck.UGent vragenlijst, aangevuld met een aantal vragen over wettelijke verplichtingen.
- Indien het bedrijf 3 of minder varkens heeft, bestaat de risico-enquête enkel uit vragen omtrent wettelijke verplichtingen.
- Voor de houders van gezelschapsvarkens is de risico-enquête niet verplicht, maar wel sterk aanbevolen.
Tijdens de periode van 1 januari 2023 tot 1 maart 2024 waren er 4.103 varkensbedrijven verplicht om een risico-enquête uitvoeren. Uit de resultaten blijkt dat vooral de grote bedrijven de risico-enquête tijdig uitvoerden (82%), terwijl het merendeel van de kleine bedrijven hier niet in slaagden.
Evolutie bioveiligheidsscore
Onderstaande figuur illustreert hoe de bioveiligheidsscores op varkensbedrijven in Vlaanderen geëvolueerd zijn sinds de start in 2021. Hoewel er een lichte toename in de bioveiligheidsscore te zien is (van 74,2% naar 78,8%), blijft er ruimte om de bioveiligheid verder te verbeteren. Het is daarom van groot belang om jouw bedrijfsdierenarts tijdig te raadplegen en samen de bioveiligheidsrisico’s op jouw bedrijf in kaart te brengen, zeker als het langer dan 10 maanden geleden is dat de laatste risico-enquête werd uitgevoerd.
De resultaten tonen ook aan dat de spreiding van de bioveiligheidsscores op Vlaamse varkensbedrijven kleiner wordt. Hoewel er nog steeds bedrijven zijn met een lage score, neemt dit aantal af naarmate de jaren vorderen. Dit toont aan dat het herhaaldelijk uitvoeren van de risico-enquête wel degelijk bijdraagt aan de verbetering van de bioveiligheid op varkensbedrijven.
Meer info over FarmFit
Om de risico-enquête uit te voeren, gebruikt jouw bedrijfsdierarts het FarmFit-platform.