Het is nog steeds verplicht om elke abortus te laten onderzoeken in het kader van de brucellose-bewaking. Bovendien betekent elke abortus een financieel en emotioneel verlies voor de veehouder. Het abortusprotocol en aanvullende onderzoeken helpen bij het opsporen van de oorzaak. Op die manier kan een behandel- en preventieplan opgesteld worden om verdere problemen te voorkomen. Ontdek hier wat de abortus-onderzoeken in 2022 aan het licht brachten.
Abortusprotocol bij rundvee
In 2022 onderzocht DGZ, dankzij de financiële steun van het FAVV, een kleine 3400 abortusdossiers van rundveebedrijven. Bijna 3000 foetussen werden onderworpen aan een autopsie. In 2022 werden in bepaalde periodes extra analyses aangeboden in het protocol.
Macroscopische vaststellingen op autopsie
In ongeveer 22% van de gevallen waren er duidelijke macroscopische afwijkingen (zie grafiek 1). Binnen deze groep staan meerlingdracht, beeld van bacteriële abortus en marmering van de achterhandspieren in de top 3.
Grafiek 1: overzicht macroscopische bevindingen (in %)
In de eerste helft van 2022 werden, naast onderzoek naar BVD, Neospora en Brucellose, meerdere extra analyses ingezet. Hieronder vind je de resultaten.
Resultaten verdere onderzoeken:
A. Bacteriologie en mycologie
Bacteriologisch en mycologisch onderzoek leverde ons heel wat diagnoses op. Bij ongeveer een derde van de foetussen werden belangrijke kiemen geïsoleerd. Escherichia coli, Trueperella pyogenes, Acinetobacter sp. werden heel vaak geïsoleerd. Listeria monocytogenes, Haemolytische E. coli, Streptococcus sp., Bacillus licheniformis, Staphylococcus aureus en Serratia sp. vonden we ook vaak terug. Alsook Aspergillus fumigatus en Candida albicans werden regelmatig geïsoleerd.
Meer uitleg over deze kiemen kan je steeds vinden onderaan op het beproevingsverslag via een link of op onze websitepagina Interpretatie resultaten abortusprotocol rundvee.
Foto links: pleuritis (beeld van een bacteriële abortus) en foto rechts: verbloeding ter hoogte van de navelarteries.
B. Schmallenberg, blauwtong, neosporose en BVD
Alle foetussen met afwijkingen die in de richting van Schmallenbergvirus (SBV) wijzen, worden binnen het abortusprotocol getest op dit virus, alsook op het blauwtongvirus (BLTV). In 2022 werden een 150-tal foetussen onderzocht, waarvan ruim 17% positief testte voor SBV. Dit is ongeveer hetzelfde als in 2021. Net zoals in 2021, testte geen enkele foetus positief voor BLTV.
Neosporose is nog steeds een belangrijke oorzaak van abortus. In 2022 was 13,6% van alle onderzochte serumstalen positief voor Neospora-antistoffen. In 2021 was dit 13,3%.
Dankzij het BVD-bestrijdingsprogramma daalde het aantal BVD-gevallen de laatste jaren. Echter in 2022 was er terug een stijging op te merken: van de 2.968 abortussen die onderzocht werden, waren er 15 foetussen positief voor BVD-antigen. In 2021 waren er dat 2 op in totaal 3.429 onderzochte abortussen.
C. Brucellose
Zowel de brucellose-cultuur op de nageboorte als de Brucella-antistoffen op het serum van het moederdier waren telkens negatief.
D. Extra analyses
Grafiek 2: Overzicht extra analyses abortus rund
Hieronder vind je het detailoverzicht van de extra analyses bij de abortussen rundvee.
| Aantal uitgevoerde analyses | Aantal te laag of positief (%) | ||
| SERUM MOEDERDIER | |||
| 1 | Selenium | 880 | 64,89% |
| 2 | Jodium | 769 | 13,13% |
| 3 | Vitamine A | 5 | 80,00% |
| 4 | Vitamine E | 23 | 34,78% |
| 5 | Zink | 4 | 75,00% |
| FOETUS | |||
| 1 | Q-fever PCR | 411 | 9,73% |
| 2 | Anaplasma PCR | 514 | 0,39% |
| 3 | Leptospira PCR | 122 | 5,74% |
| 4 | Chlamydia PCR | 89 | 3,37% |
| 5 | Neospora PCR | 16 | 12,50% |
| 6 | Toxoplasma PCR | 1 | 0,00% |
Abortusprotocol bij kleine herkauwers
In 2022 werden ongeveer 90 abortusdossiers van schapen- en geitenbedrijven onderzocht.
Een kort overzicht van de resultaten kan u vinden in de volgende tabel.
| Pathogeen | Aantal analyses | Aantal positieve resultaten |
|
Toxoplasma PCR |
89 |
17 |
|
Chlamydia antistoffen |
94 |
1 |
|
Q-fever PCR |
91 |
13 |
|
Gisten en schimmels lebmaag |
89 |
4 |
|
Stamp-kleuring (o.a. Chlamydia) |
90 |
0 |
|
Schmallenbergvirus PCR |
15 |
6 |
|
Bacteriologische reincultuur lebmaag én long |
89 |
0 |
|
Blauwtongvirus PCR |
15 |
0 |
|
Campylobacter cultuur lever |
89 |
2 |
|
Chlamydia PCR |
3 |
0 |
|
Brucella antistoffen |
94 |
0 |
Uit de lebmaag en longen werden regelmatig relevante kiemen geïsoleerd, zoals:
- E. coli: 35 maal geïsoleerd
- L. monocytogenes: 10 maal geïsoleerd
- Haemolytische E. coli: 5 maal geïsoleerd
- Campylobacter fetus: 2 maal geïsoleerd
- Bacillus cereus: 1 maal geïsoleerd
- T. pyogenes: 1 maal geïsoleerd
- A. fumigatus: 1 maal geïsoleerd
Foto: necrosehaardjes t.h.v de lever, isolatie van Listeria monocytogenes.