Samen sterk tegen PRRS
Op donderdag 6 februari 2025 vond de tweede editie van de PRRS-studiedag plaats, speciaal georganiseerd voor varkensdierenartsen en adviseurs. Deze dag was een groot succes en bood een unieke gelegenheid om zowel nationale als internationale inzichten te verkrijgen van deskundigen. Naast theoretische kennis werden er ook succesverhalen uit de praktijk gedeeld, met speciale aandacht voor de PRRS-Monitors. Ontdek in dit nieuwsitem de belangrijkste hoogtepunten van deze boeiende studiedag.
Porcien reproductief en respiratoir syndroom (PRRS) wordt veroorzaakt door het PRRS-virus (PRRSV). Deze complexe en uitdagende ziekte heeft een grote impact op de varkenshouderij, waardoor het essentieel is voor iedereen in de sector om goed geïnformeerd te zijn. Daarom wordt vanuit het PRRS-programma regelmatig informatie verspreid. Vandaar deze studiedag waarop kennis over en ervaring met de ziekte en het virus werd gedeeld met dierenartsen en adviseurs.
Inzicht in het PRRS-programma in Vlaanderen
Tamara Vandersmissen, regiodierenarts bij DGZ, opende de studiedag met een toelichting over het PRRS-programma in Vlaanderen. Van de verschillende PRRS-Monitors zijn de Monitor-Biggen en de Monitor-Opfokvarkens het meest populair. Daarnaast kon Tamara de aanwezigen trakteren op een primeur: ze presenteerde voor het eerst resultaten waarbij een onderscheid wordt gemaakt tussen positieve resultaten veroorzaakt door een infectie met een veldvirus (een natuurlijke, in het veld circulerend virusstam) en positieve resultaten als gevolg van de aanwezigheid van de vaccinstam (een virusstam die gebruikt wordt in vaccins). Dit onderscheid is mogelijk dankzij sequenering - een belangrijke troef binnen het PRRS-programma - en wordt nu ook opgenomen in de rapporten van de PRRS-Monitors.
De kracht van sequenering
Frank Vandenbussche, wetenschapper bij Sciensano, lichtte toe wat sequenering precies inhoudt en hoe de resultaten kunnen worden weergegeven en geïnterpreteerd. Dankzij sequenering is het mogelijk om PRRSV-stammen te vergelijken binnen één beslag, tussen verschillende beslagen of bedrijven, en sinds kort zelfs op nationaal niveau binnen België. Deze techniek biedt ons als enige methode een accuraat beeld van de PRRSV-stammen die in ons land circuleren.
Dat sequenering ook voor individuele bedrijven van grote waarde is, bleek uit de presentatie van Caroline Bonckaert, regiodierenarts bij DGZ. Aan de hand van een praktijkvoorbeeld illustreerde ze hoe sequenering inzicht biedt in het begrijpen van een PRRS-uitbraak en hoe de methode helpt bij het bepalen van de juiste maatregelen om het virus op bedrijfsniveau aan te pakken.
Praktijkervaringen: PRRS-eliminatie in Vlaanderen
Varkenshouder Bart Vanschoubroek en zijn bedrijfsdierenarts Guy Janssen deelden hun positieve ervaringen met het PRRS-programma. Dankzij een combinatie van vaccinatie, monitoring en management slaagden zij erin PRRS te elimineren. Dit leidde tot een aanzienlijke daling van het antibioticagebruik, efficiënter management en een winststijging tot wel 5 euro per vleesvarken. Bart en Guy benadrukten dat een goede samenwerking essentieel is, niet alleen tussen de veehouder, de dierenarts, DGZ, farmacie en andere adviseurs, maar ook tussen de bedrijven onderling.
Het Deense model: een regionale aanpak
Een succesvolle samenwerking op grotere schaal werd toegelicht door Hanne Bak, hoofdadviseur van de Deense Landbouw- en Voedingsraad. Denemarken werkt met een regionale aanpak, waarbij veehouders het initiatief nemen om PRRS eerst te elimineren in hun regio en dan stap voor stap verder uit te breiden. Net als Bart en Guy benadrukte Hanne het belang van een goede samenwerking tussen alle betrokken partijen in de sector. Daarbij worden in Denemarken gegevens transparant gedeeld en beschikbaar gesteld via digitale tools. Dat deze strategie loont, wordt bewezen door de eerste PRRSV-vrije regio’s in het land.
PRRS in Wallonië: een ander landschap
Zoë Blockx, dierenarts bij ARSIA, gaf een inkijk in de PRRS-situatie in Wallonië, die sterk verschilt van Vlaanderen. Slechts 6% van de Belgische varkensproductie bevindt zich in Wallonië, met gemiddeld 900 varkens per bedrijf (tegenover 2000 in Vlaanderen). Daarnaast is één op de vijf Waalse varkensbedrijven biologisch, iets wat in Vlaanderen weinig voorkomt.
In Vlaanderen leggen we met het PRRS-programma vooral de nadruk op detectie van het virus, terwijl men zich in Wallonië voornamelijk richt op de detectie van antistoffen.
Vaccinatie blijft doeltreffend
Hans Nauwynck, professor virologie aan de UGent, stelde ons gerust wat vaccinatie betreft en bevestigde dat vaccinatie tegen PRRSV nog steeds effectief is. Levende vaccins bieden bescherming, zelfs tegen nieuwe stammen. Wel is het belangrijk om op bedrijfsniveau steeds de gebruikte vaccinatieschema’s en -methoden te evalueren en bij te sturen indien nodig.
De sleutel tot succes
De acht sprekers boden tijdens deze studiedag waardevolle inzichten in de verschillende aspecten van PRRS en vooral de aanpak ervan. De rode draad doorheen alle presentaties: een goede en transparante samenwerking tussen alle betrokken partijen in de sector vormt de sleutel tot succes. Effectieve bestrijding van PRRS is alleen mogelijk wanneer gegevens transparant worden gedeeld en alle betrokkenen zich gezamenlijk inzetten. De praktijkervaringen uit zowel Vlaanderen, Wallonië en Denemarken bevestigen dit: alleen samen staan we sterk tegen PRRS!
Meer weten?
Alle info en de slides van de presentaties van de studiedag, over PRRS en het PRRS-programma kan je terugvinden op de PRRS-website: www.sdrp-prrs.be. Of neem een kijkje op de website van DGZ: www.dgz.be.