PCR tankmelk-abonnement van MCC helpt mastitis op het rundveebedrijf nauwlettend in de gaten te houden
Elk melkveebedrijf ondervindt frequent uitdagingen op het gebied van uiergezondheid. Mastitis is één van de belangrijkste productieziekten op een melkveebedrijf en kan leiden tot enorme verliezen in melkproductie. Een herhaald hoog celgetal en kiemgetal zorgen tevens voor een vermindering van de kwaliteitspremie en in ernstige gevallen tot een leveringsverbod. De (hoofd)oorzaak hiervan achterhalen is belangrijk om mastitis aan te pakken, maar zeker ook de regelmatige opvolging ervan. Daarom biedt MCC sinds 2024 een PCR-abonnement aan. Wat zijn de voordelen van PCR en hoe werkt het abonnement? Dat ontdek je in dit nieuwsitem.
De voordelen van PCR
Een hoog celgetal in tankmelk geeft een inschatting over de uiergezondheid bij het melkvee, maar geeft nog geen specifieke info over welke pathogenen aan de basis van het probleem liggen. Met de PathoProof™ Mastitis PCR Assay biedt MCC een geavanceerde methode aan voor de snelle en accurate detectie van de 15 voornaamste mastitisverwekkers, op basis van het aanwezige DNA in melkmonsters. De analyse is semi-kwantitatief en geeft dus een indicatie over de werkelijke concentratie van DNA in de melk, en dus het aantal koeien dat deze specifieke kiem uitscheidt.
De PathoProof™-PCR methode detecteert het DNA van micro-organismen en levert veel snellere resultaten omdat hiervoor geen incubatietijd vereist is van minstens 48 uur. Deze snelle techniek kan maar liefst 15 (!) pathogenen en het blaZ gen (ß-lactamase gen) detecteren (zie ook onderstaande tabel). Hoewel de wetenschap er nog niet helemaal over uit is of er een link is tussen aanwezigheid van blaZ en fenotypische resistentie tegen ß-lactam antibiotica (Rocha et al., 2022*), wordt deze piste wel verder onderzocht. Het is daarom aan te raden om op bedrijven waar het ß-lactamase gen aanwezig is waakzaam te zijn bij het behandelen van mastitis veroorzaakt door Staphylococcus aureus en niet-aureus stafylokokken (NAS) met antibiotica uit de ß-lactamgroep (penicillines en cefalosporines).
Overzicht van de 15 pathogenen en het gen
De voordelen van bacteriologisch onderzoek
Enkele voordelen van bacteriologisch onderzoek op basis van PCR tegenover cultuur:
- Grotere gevoeligheid van de methode: minder vals-negatieve resultaten en moeilijk te kweken bacteriën zoals Mycoplasma bovis worden gedetecteerd.
- Semi-kwantitatieve analyse die inzicht verschaft in de uiergezondheid van de hele kudde, die ook de mogelijkheid biedt om evoluties in beeld te brengen.
- De PCR screent ook op aanwezigheid van het blaZ gen voor β-lactamase.
- De techniek wordt niet beïnvloed door eventuele aanwezigheid van antibiotica of bewaarmiddelen (zoals in MPR-monsters) in het monster.
Enkele praktische voorbeelden
Door routinematige controle op tankmelk kan insleep van bepaalde bacteriën zoals Streptococcus agalactiae en Mycoplasma bovis vroegtijdig opgemerkt worden, en kan de aanpak van mastitis objectief opgevolgd worden. Ook krijg je inzicht in de aanwezigheid van het resistentiegen dat van belang is bij een stafylokokken infectie en dat de goede werking verhindert van antibiotica zoals penicillines en cefalosporines. In het geval van coligetalproblemen kan PCR helpen in de zoektocht naar de oorzaak (meer informatie over aanpak van coligetal in dit stappenplan). Daarnaast is deze methode uiterst geschikt voor bacteriologisch onderzoek van koeien die onder behandeling staan van antibiotica en bij een Mycoplasma bovis screening van de kudde, wat met een gewone kweekcultuur niet mogelijk is.
PCR of kweek, of beide?
Om de algemene uiergezondheid van de kudde op te volgen, raden we aan om met een zekere regelmaat PCR op tankmelk uit te voeren (zie onder): dit geeft een semi-kwantitatief inzicht op kuddeniveau van de meest voorkomende mastitisverwekkers. Daarnaast adviseren we regelmatig bacteriologisch onderzoek o.b.v. cultuur met antibiogram van individuele dieren zodat je behandelingen kunt afstemmen op maat van de koe, rekening houdend met eventueel aanwezige antibioticaresistentie.
Onderzoek o.b.v. PCR kan zeker interessant zijn voor mastitisgevallen die op cultuur negatief blijven, koeien die onder behandeling van antibiotica staan of bij screening van dieren (individueel of gepoold) op specifieke kiemen zoals Streptococcus agalactiae en Mycoplasma bovis.
Conclusie: de keuze voor PCR of kweek hangt af van wat je precies wil onderzoeken. Bovendien optimaliseert de combinatie van beide methoden je opvolging van het melkveebedrijf.
Inschrijven op abonnement
Om de algemene uiergezondheid van een kudde op te volgen, raden we aan om met een zekere regelmaat PCR op tankmelk uit te voeren, gezien dit een semi-kwantitatief inzicht op kuddeniveau geeft van de meest voorkomende mastitisverwekkers. Om dit te vergemakkelijken biedt MCC sinds 2024 een PCR-abonnement aan waarbij de tankmelk drie keer per jaar wordt onderzocht. In juni staat het tweede tankmelkonderzoek van het PCR-abonnement gepland. Het eerste tankmelkonderzoek vond reeds plaats in februari 2024, maar veehouders kunnen nog steeds instappen voor de onderzoeken in juni en oktober 2024.
Ter informatie:
- De inschrijving geldt voor 1 jaar en wordt dus niet automatisch verlengd. Begin 2025 contacteren we alle abonnees om te horen of ze hun abonnement een jaar willen verlengen.
- De dossierkost van € 10 zal slechts éénmalig worden aangerekend voor het gehele PCR-abonnement in 2024, en dit bij facturatie van jouw eerste PCR dat jaar.
* Rocha, G. D., Nogueira, J. F., Santos, M. V. G. D., Boaventura, J. A., Soares, R. a. N., De Simoni Gouveia, J. J., Da Costa, M. M., & Gouveia, G. V. (2022). Impact of polymorphisms in blaZ, blaR1 and blaI genes and their relationship with β-lactam resistance in S. aureus strains isolated from bovine mastitis. Microbial Pathogenesis, 165, 105453. https://doi.org/10.1016/j.micpath.2022.105453.