Opvolging antibioticagebruik en voorwaarden gebruik kritische antibiotica uitgebreid

Het gewijzigde koninklijk besluit (KB) van 21 juli 2016 betreffende de voorwaarden voor het gebruik van geneesmiddelen door dierenartsen en door de verantwoordelijken van de dieren werd gepubliceerd op 31 juli 2023 en trad in werking op 10 augustus 2023.

Deze wijziging was nodig voor de uitvoering van de nieuwe Europese verordening 2019/6 over diergeneesmiddelen. De maatregelen kaderen bovendien in het nationaal actieplan Visie 2024 tegen antibioticaresistentie en het hernieuwde convenant 2021-2024 tussen de betrokken sectoren en de bevoegde overheden, dat DGZ mee ondertekende. Hiermee wordt de One Health-benadering van de strijd tegen antibioticaresistentie nog maar eens bekrachtigd.

De Europese verordening 2019/6 verplicht de dataverzameling en -rapportering van zowel verkoop als gebruik van antibiotica bij dieren. Momenteel worden in België reeds de gebruiksdata van antibiotica voor varkens, leghennen, vleeskippen en vleeskalveren verplicht verzameld in Sanitel-Med. Sinds 10 augustus 2023 werd die verplichte dataverzameling uitgebreid naar alle runderen (melk- en vleesvee) en alle categorieën pluimvee van de soorten kip en kalkoen. Op termijn zal de verzameling van gebruiksdata gradueel uitgebreid worden naar deze van gezelschapsdieren en paarden, zoals bepaald wordt in de Europese verordening 2019/6.

De dierenarts is verplicht om de indicatie of aandoening te registreren waarvoor het antibioticum werd voorgeschreven, verschaft of toegediend, en dit voor de diersoorten met registratieplicht in Sanitel-Med. De lijst met aandoeningen vind je via deze link. Je kunt ook registreren in AB Register, zij zorgen ervoor zorgen dat de registraties naar Sanitel-Med worden doorgestuurd.

De voorwaarden voor gebruik van kritische antibiotica (cefalosporines van de derde en vierde generatie en fluoroquinolones) gelden voortaan voor alle dieren, dus ook voor de schapen, geiten, hert- en kameelachtigen, gezelschapsdieren en paarden. Een dierenarts mag daarom alleen kritische antibiotica voorschrijven, leveren of toedienen als door middel van een antibioticagevoeligheidstest (antibiogram) is aangetoond dat de te behandelen infectie wordt veroorzaakt door een bacteriestam die alleen maar gevoelig is voor het geteste kritische antibioticum.

Je kunt terecht bij de labo’s van DGZ en MCC om bacteriologisch onderzoek en antibioticagevoeligheidstesten te laten uitvoeren, beide labo’s voldoen immers aan de kwaliteitsnormen.

>> Ter info: op maandag 18 september 2023 organiseren MCC, IKM en AB Register een webinar voor rundveedierenartsen over het benchmarkrapport antibioticagebruik. Ook dit nieuw KB zal daar ter sprake komen.