De eerste stap naar een optimaal stalklimaat: durf te ventileren!
In november 2020 vond de jaarlijkse - deze keer digitale - editie van de West-Vlaamse Varkensacademie plaats, georganiseerd door Inagro. Peter van der Voorst, specialist in klimaatbeheersing, gaf er enkele praktische tips in het kader van het demonstratieproject Monitoren en Optimaliseren van het klimaat in varkensstallen. We vatten ze graag samen voor jou.
De eerste en belangrijkste raad die Peter van der Voorst wil meegeven is: “Durf te ventileren!” Door de jaren heen is men in de varkensstallen steeds minder gaan ventileren waardoor er nu op veel Belgische en Nederlandse bedrijven te weinig geventileerd wordt. Peter stelt zelfs dat 80% van de problemen met het stalklimaat te wijten zijn aan te weinig ventilatie.
De oorzaak hiervan is meestal te zoeken in foute instellingen in de klimaatcomputer. Dit kan zijn doordat de temperatuur te hoog wordt ingesteld, de minimumventilatie en/of de maximumventilatie te laag staat of de bandbreedte te lang is. Onderstaande tabel geeft de waarden weer die Peter van der Voorst aanbeveelt in de biggen- en de vleesvarkensafdeling. Hij vermeldt er wel bij dat op bedrijven waar de gezondheid van de dieren in orde is, de temperatuurinstelling zeker nog 1°C à 2°C verder omlaag mag.
BIGGEN-AFDELING |
Temperatuur | Minimum ventilatie (m3/dier) | Maximum ventilatie (m3/dier) |
1 dag oud | 28° C | 2 | 12 |
7 dagen oud | 27° C | 3 | 12 |
21 dagen oud | 24° C | 4 | 18 |
42 dagen oud | 22° C | 5 | 25 |
VLEESVARKENS-AFDELING |
Temperatuur | Minimum ventilatie (m3/dier) | Maximum ventilatie (m3/dier) |
1 dag oud | 25° C | 6 | 30 |
7 dagen oud | 24° C | 7 | 30 |
50 dagen oud | 22° C | 10 | 45 |
100 dagen oud | 21° C | 12 | 60 |
Naast deze gouden tip, besprak Van der Voorst nog heel wat andere adviezen die in het demoproject meer dan eens aan bod kwamen:
- Werk je met een meetwaaier, vraag dan aan de installateur om de 100%-instelling correct in te stellen. Alleen dan kan je weten hoeveel lucht er precies uit de stal wordt gezogen en kan je de ventilatiecurve juist instellen.
- Kies de juiste bandbreedte. Peter adviseert een bandbreedte van 5 of 6 graden, afhankelijk van de afdeling. Zo raadt hij bij speenbiggen een bandbreedte van 6 graden aan en in de kraamstal en de zeugenafdeling een bandbreedte van 5 graden.
- Let op met correcties in de klimaatcomputer.
- Let op met windinvloeden. De wind is namelijk de grootste vijand van stalklimaat. Probeer de luchtinlaat regelbaar te maken en voorzie indien nodig windbreking.
- Zorg dat de temperatuurvoelers correct gepositioneerd zijn. Deze zijn van essentieel belang voor de regeling van het stalklimaat. Zorg bijvoorbeeld dat ze altijd boven de dieren hangen en nooit in de binnenkomende luchtstroom.
- Voer jaarlijks een klimaatcheck Controleer onder andere de klimaatinstellingen, de voelers, lucht in- en uitlaten, … en ga na of alles nog werkt zoals het hoort.
Tijdens zijn presentatie gaf Peter eveneens een aantal specifieke tips per ventilatiesysteem en liet hij tal van voorbeelden zien. Deze kun je bekijken in de volledige presentatie op de website van Inagro: www.inagro.be/varkensacademie#derdetrefdagpresentaties (klik op 'VarkensAcademie gaat digitaal - presentaties', de linken naar het filmpje en de pdf van Peters presentatie staan bij Webinar 2).
>> Wil je nog meer weten over ventilatie? Neem dan een kijkje op de website van Varkensloket:
De partners in dit demonstratieproject 'Monitoren en Optimaliseren van het klimaat in varkensstallen' zijn DGZ, Faculteit Diergeneeskunde UGent, Vakgroep Voortplanting, Verloskunde en Bedrijfsdiergeneeskunde, Inagro en ILVO.
Het project kwam tot stand met de steun van www.vlaanderen.be/pdpo en www.ec.europa.eu/agriculture/.