Hoe verhoog je het comfort van je rundvee bij hoge temperaturen?
Op warme dagen kunnen dieren het lastig krijgen om hun eigen lichaamstemperatuur te regelen. Hitte is dan ook nefast voor zowel het welzijn als de productieresultaten van dieren. Daarom geven we graag wat tips om jouw dieren tijdens warme dagen meer comfort te bezorgen en hopelijk hittestress te vermijden.
De optimale omgevingstemperatuur voor volwassen runderen ligt tussen -5 °C en 18 °C. Bij een temperatuur van 20 °C en een luchtvochtigheid van 60 tot 80 % loopt een rund al risico op hittestress. Dit wil zeggen dat de koe dan extra energie moet gebruiken om zichzelf af te koelen. Als de temperatuur en de luchtvochtigheid nog meer stijgen, kunnen runderen hierdoor in de problemen komen en is er aandacht nodig om het afkoelingsproces te ondersteunen.
Hoe herken je hittestress bij rundvee?
Een aantal symptomen geven aan dat er sprake kan zijn van hittestress, bijvoorbeeld de dieren:
- zoeken de schaduw op en staan meer recht omdat ze zo hun warmte makkelijker kwijt kunnen;
- verzamelen bij drinkplaatsen omdat ze meer willen drinken;
- ademen sneller;
- worden trager;
- eten minder met mogelijk pensverzuring tot gevolg;
- produceren minder melk en hebben een hoger risico op uierontstekingen en klauwaandoeningen.
Hoe voorkom je hittestress bij rundvee?
- Voorzie schaduw op de weide.
- Plaats eenvoudige, schaduwrijke schuilhokken.
- Hang schaduwdoeken op. Onderzoek van het ILVO toonde de positieve effecten van deze doeken aan.
Runderen onder schaduwdoeken (foto’s ILVO)
- Plant snelgroeiende boomsoorten. Volgens de klimaatvoorspellingen zullen we steeds vaker te maken hebben met warme, droge zomers. Het aanplanten van bomen loont daarom op lange termijn. Het is een relatief goedkope maar zeer efficiënte manier om schaduw te voorzien.
- Bij warme temperaturen is het klimaat van de stal vaak aangenamer dan op de weide. Zet daarom de dieren op stal tijdens de warmste momenten van de dag. Blijft het de hele dag warm, laat de dieren dan enkel ’s nachts op de weide.
- Zorg voor verkoeling in de stal.
- Optimaliseer de natuurlijke en/of mechanische ventilatie (via ventilatoren) in de stal.
- Beproeien van daken met water kan de temperatuur in de stal ook significant doen dalen
- Werk met vernevelsystemen in de stal om rechtstreeks afkoelend effect te hebben op de dieren maar let op dat ze niet te nat worden.
- Als de temperaturen boven de 25 °C uitstijgen, drinken koeien per dag 30 tot 40% meer dan gewoonlijk. Hou daar rekening mee, wetende dat een volwassen melkgevend rund reeds in normale omstandigheden en afhankelijk van haar productieniveau 80 tot 150 liter water per dag drinkt. Zorg daarom voor voldoende drinkwaterpunten met proper water, zowel in de stal als op de weide. De ideale temperatuur van het drinkwater is ongeveer 18 °C.
- Voeder kleinere porties verdeeld over meerdere keren (om broei tegen te gaan) en voeder net vóór koele periodes (bijvoorbeeld ’s avonds).
- Besteed extra aandacht aan de hoogdrachtige dieren.